اينترنت امکانات و ابزارهای متعددی ومتنوعی را به منظور ارائه خدمات وسرويس ها در طراحی سایت و طراحی وب سایت در اختيارمخاطبان قرار می دهد . يکی از ويژگی های بسيار جذاب اينترنت در طراحی سایت طراحی وب سایت ارائه سرويس ها و خدماتی است که شما را قادر می سازد با مخاطبان خود ارتباطی پويا و متقابل برقرار نموده و از نقطه نظرات آنان در رابطه با يک مطلب ، آگاه شويد . در اين راستا هر يک از کاربران می توانند دانش و تجارب خود را در اختيار ديگران قرار داده و خود نيز به عنوان عضوی از يک جامعه شبکه ای مطرح گردند ( اشتراک دانش ) . فرض کنيد ابزاری ارزان قيمت برای انتشار مطلب در اختيار هر نويسنده و يا صاحب قلمی باشد که بتواند با استفاده از آن عقايد، اخبار ، ديدگاهها و نقطه نظرات خود را در رابطه با موضوعات مورد علاقه ، بدون محدوديت های مرسوم بيان نمايد.آيا شما علاقه مند به استفاده از چنين ابزاری می باشيد ؟ آيا تمايل به داشتن يک روزنامه شخصی داريد که در آن بتوانيد مطالب خود را در ارتباط با موضوعات مورد علاقه ، بيان نمائيد؟ بشريت درطی چند سال گذشته قدم در دنيای جديدی گذاشته است که بدون شک يکی از مهمترين دستاوردهای آن تحول و دگرگونی اساسی در ارتباط با نحوه نشر اطلاعات است. طراحی سایت نمونه ای در اين زمینه بوده که با توجه به ماهيت اينترنت ، ويژگی دو طرفه بودن وب و تنوع خواسته استفاده کنندگان، در کانون توجه علاقه مندان قرار گرفته و ما امروزه شاهد رشد و گسترش چشمگير آن می باشيم . واژه ی " طراحی سایت " ، از جمله واژه های جديدی است که قدم در عرصه ادبيات جهانی اينترنت گذاشته است .
در اين مقالات طراحی سایت قصد داريم به بررسی اين پديده جديد! اينترنت پرداخته و با ابعاد متفاوت آن بيشتر آشنا شويم .
تاريخچه طراحی سایت و وبلاگ نويسی
برخی بر اين عقيده هستند که اولين طراحی وب سایت توسط تيم برنرزلی ( مخترع وب ) ايجاد که در آن وی به طراحی سایت های جديدی که در آن زمان ايجاد و بر روی اينترنت فعال می شدند ، اشاره می نمود. دومين طراحی سایت توسط مارک اندرسن ايجاد که وی نيز در آن عملياتی مشابه وبلاگ برنرزلی را انجام می داد.
در فاصله بين سال های 1996 تا 1997 که در طراحی سایت و طراحی پرتال از آن به عنوان انفجار وب ، نام برده می شود ، چندين وبلاگ جديد ديگر نيز ايجاد گرديد . از طراحی سایت های اوليه می توان به وبلاگ Dave Winner ، طراحی سایت Berger و Cameron Barrett ، اشاره کرد . محتويات وبلاگ های اوليه اکثرا" شامل مجموعه ای از لينک ها و توضيحات مفصلی بود که متناسب با علاقه نويسنده ايجاد می شد. اما در ادامه وبلاگ نويسان ، علاقه به ايجاد طراحی سایت هایی پیدا کردند که در آن مطالبی را درج می کردند که خود تمايل به خواندن آن را در آينده داشتند مثل دفترچه خاطرات شخصی. بدين ترتيب ، وبلاگ ها بسیار شخصی و دارای شخصيتی خاص برای خود شدند .
گسترش وبلاگ ها : اکثر طراحی سایت های پیشین در طراحی سایت و طراحی پرتال توسط طراحی سایت و نرم افزار و به عنوان يک فعاليت جانبی که در منزل دنبال می نمودند ، ايجاد و محتوی و ماهيت اطلاعاتی آنان در رابطه با توانمندی و پتانسيل های فن آوری هایی بود که در آن زمان يکی پس از ديگری مطرح می شدند . تعداد طراحی وبلاگ ها در ابتدا بسيار اندک و محدود بود تا اين که در سال 1999 با راه اندازی چندين سرويس رايگان و يا ارزان قيمت دررابطه با وبلاگ و طراحی سایت نويسی ، تعداد آنان رو به افزايش نهاد . سرويس هائی نظير : Pitas, Livejournal ، Blogger و EditThisPage.com ، نمونه هائی در اين زمينه می باشند . استفاده از سرويس های فوق،مستلزم دانش فنی بالائی نبود و علاقه مندان به ايجاد وبلاگ می توانستند به سرعت اقدام به ايجاد طراحی سایت مورد نظر خود نمايند . ( رشد چشمگير وبلاگ و وبلاگ نويسی ) .
تا اواسط سال 2000 ، بيش از يکهزار طراحی سایت ايجاد و اين رقم تا اواسط سال 2002 به بيش از نيم ميليون رسيد. بر اساس آمار موجود، تعداد وبلاگ های ايجا د شده توسط سيستم های طراحی سایت نويسی به بيش از چندصدهزار رسيده و هر چهل ثانيه يک وبلاگ جديد ، ايجاد می گردد
( بيش از شصت هزار طراحی سایت در هر ماه . منبع ) .
يکی از مهمترين تحولات مهم در ارتباط با وبلاگ ها ، تبديل آن به يک رسانه محاوره ای بود. تعداد زيادی از مولفين و نويسندگان طراحی سایت ها از وبلاگ خود برای بحث در ارتباط با موضوعات مورد علاقه و يا موضوعات گفته شده توسط ساير نويسندگان در وبلاگ های ديگر استفاده و با بکارگيری لينک های متعدد،امکان دنبال نمودن مباحث مورد نظر را در اختيار خوانند گان قرار می دهند. بدين ترتيت ، خوانند گان علاقه مند ، می توانستند در مباحثه مورد نظر شرکت و علاوه بر آگاهی از ساير ديدگاههای موجود ، نقطه نظرات خود را بيان و يا شخصا" اقدام به ايجاد طراحی وب سایت و دنبال نمودن مباحث مورد نظر در وبلاگ خود نمايند .
از لحاظ ظاهری ، شايد وضعيت فوق را بتوان مشابه ارتباطات "چندين نفربا چندين نفر" در نظر گرفت که تاکنون به اشکال متفاوتی نظير newsgroups ( گروه های خبری ) و يا mailing lists ( ليست های نامه ) ، پياده سازی شده است . در اين رابطه يک تفاوت اساسی وجود دارد : با توجه به اينکه نطرات ارائه شده بر روی فصای متعلق به مولف وبلاگ ارسال می گردد ، پاسخ به ساير افراد ضروری نبوده و آنان پاسخ خود را با مراجعه به وبلاگ ، مشاهده خواهند کرد. يکی ديگر از تحولاتی که همزمان با رشد و گسترش وبلاگ ها محقق گرديد ، مطالعه طراحی سایت ها توسط ساير وبلاگ نويسان بود که باعث ايجاد پديده ای با نام blogrolling ، گرديد . ( بخشی از يک طراحی سایت که ليست سايت هائی را که مولف وبلاگ - بلاگر - ، آنان را بطور منظم و هميشه مطالعه و اصطلاحا" به آنان سر می زند را مشخص می نمايد. اين بخش معمولا" در بخش سمت راست و يا چپ صفحه بلاگر ويا در يک صفحه مجزاء قرار می گيرد ) . يکی از خصايص جالب اين لينک ها ، ايجاد يک جامعه ارتباطی ( شبکه ای ) بين طراحی سایت نويسان می باشد .
وضعيت اخير وبلاگ و طراحی سایت نويسی : وبلاگ و طراحی سایت نويسی همچنان روند توسعه و گسترش خود را ادامه داده و هر روز بر تعداد وبلاگ نويسان افزوده می گردد .جامعه طراحی سایت نويسان را اقشار متفاوت جامعه تشکيل می دهند .( پياده کنندگان نرم افزار ، طراحی وب سایت ، متخصصين و کارشناسان فن آوری های اطلاعات و ارتباطات ، معماران اطلاعاتی ، روزنامه نگاران ، وکلاء ، متخصصين آموزشی ، مشاوران و محققين فن آوری اطلاعات ، سياستمداران و ... ) . با توجه به جايگاه بسيار مهم وبلاگ نويسی برای روزنامه نگاران ، دانشگاه MIT در پائيز سال 2002 ، اقدام به ارائه يک واحد خاص برای دانشجويان نموده است .
وبلاگ چيست ؟
وبلاگ ، يک صفحه طراحی سایت ( مشابه يک روزنامه شخصی ) و با قابليت دستيابی عموم کاربران به آن است . وبلاگ ها ، بر اساس يک نظم خاص بهنگام و محتوی بلاگ نشاندهنده شخصيت مولف و يا مولفان آن می باشد . اولويت استقرار و يا نشر مطلب بر اساس يک ساختار زمانی شکل می گيرد. در اين حالت خوانندگان بلاگ ها همواره در ابتدا جديدترين مطلب و يا مطالب منتشر شده را مشاهده و در صورت تمايل آن را مطالعه می نمايند .
اکثر
وبلاگ ها دارای يک خط فکری خاص بوده و به نوعی آن را دنبال می نمايند . مثلا" در صورتی که يک بلاگر علاقه مند به فن آوری باشد ، با جمع آوری مطلب از منابع متفاوتی نظير : نمايشگاه ها ، سمينارها و يا طراحی سایت های ديگر ، آنان را با فرمت مورد نظر در بلاگ خود ثبت و در اختيار مخاطبان خود قرار دهد . درصورتی که يک بلاگر علاقه مند به يک بيماری خاص بوده و مسائل علمی آن را به نوعی دنبال می نمايد ، می تواند مقالات طراحی سایت و موضوعات جديد منتشر شده در رابطه با بيماری مورد نظر را بر روی بلاگ خود منتشر نمايد . در صورتی که يک بلاگر , علاقه مند به مسائل اقتصادی می باشد ، می تواند با جستجو و يافتن مقالات طراحی سایت جديد در رابطه با اقتصاد، آنان را بر روی بلاگ خود منتشر نمايد .
برخی از وبلاگ نويسان از بلاگ خود به منزله يک آلبوم عکس و يا بريده روزنامه ها ( شکل خاصی از يک حافظه online ) استفاده می نمايند. زمانی که بلاگر يک لينک مناسب را در اين خصوص پيدا نمايد و يا اطلاعاتی خاصی را که قصد دارد آنان را بخاطر بسپارد ، آنان را بر روی بلاگ خود قرار می دهد .بلاگ يک محيط الکترونيکی قابل جستجو را فراهم که علاقه مندان می توانند با استفاده از يک مرورگر وب و در هر نقطه ای از جهان به محتويات آنان دستيابی داشته باشند. يکی از ويژگی هائی که در تمامی بلاگ ها به نوعی رعايت می شود ، ماهيت انتشار و استقرار اطلاعات بر روی بلاگ بر اساس يک نظم زمانی خاص است ( تقويم اطلاعاتی ) . وبلاگ مشابه يک مجله و يا روزنامه online می باشد که مولف آن می تواند در ارتباط با موضوعات متفاوت در زمان دلخواه ، در آن اطلاعاتی را درج و منتشر نمايد. تعداد زيادی از بلاگ ها دارای مجموعه ای جالب و ارزشمند از لينک ها به ساير بلاگ ها ويا سايت هائی می باشند که مولف بلاگ آنان را مثبت و مفيد ارزيابی می نمايد.
برخی از ويژگی های طراحی سایت ها عبارتند از :
• سبک و شيوه بلاگ ها عموما" شخصی ، غيررسمی و يا خودمانی است . با استفاده از ابزارهای رايگان موجود بر روی وب می توان به سادگی اقدام به ايجاد و نشر اطلاعات بر روی وبلاگ ، نمود.
• طراحی سایت ها از لحاظ کيفيت ، محتوی و اهداف دارای گونه های متعددی بوده و هر يک می توانند مخاطبان خاص خود را دارا باشند ( نظير تيراژ روزنامه ) .
• وبلاگ ها در اواسط دهه 90 مطرح و به سرعت و همزمان با ارائه ابزارهای ساده نشر و ايجاد طراحی سایت ،نظير Blogger.com رشد و مورد استقبال قرار گرفتند. در اين راستا وبلاگ ها ی متعددی ، ايجاد گرديده است (از بلاگ هائی که شامل دفترچه خاطرات online بوده که منعکس کننده فعاليت ها و تجارب روزانه نويسنده بوده تا بلاگ هائی خصوصی و يا کوچک که صرفا" شامل توضيحاتی اندک و لينک به ساير موضوعات است ) .اکثر طراحی سایت ها مبتنی بر متن می باشند .در اين رابطه وبلاگ هائی نيز وجود دارد که علاوه بر استفاده متن از ساير اقلام اطلاعاتی نظير صوت ، تصاوير و کليپ های ويدئوئی نيز استفاده می نمايند( بلاگ تصويری ( Photoblog ) ، بلاگ ويدئوئی ( Videoblogs ) ، بلاگ های صوتی
(Audioblog) .
• هر موجوديت در يک وبلاگ بنوعی به ساير اطلاعات ، اشاره می نمايد. مولفين طراحی سایت ها به ساير وبلاگ ها لينک و بگونه ای آنان را بر اساس موضوعات متفاوتی تقسيم بندی نموده تا امکان استفاده مناسب و سريع از ساير طراحی سایت ها باتوجه به موضوعات مربوطه در اختيار کاربران قرار گيرد. خوانندگان يک وبلاگ می توانند از هر نقطه ای در طراحی سایت که تمايل دارند ، مطالعه خود را شروع نمايند :در ابتدا مطالب و نوشته های جديد منتشر شده بر روی بلاگ را مشاهده نمايند و يا با استفاده از امکان جستجو و يا لينک به ساير بلاگ ها ، اطلاعات قديمی منتشر شده را مطالعه نمايند . در زمان مطالعه يک بلاگ ، خوانندگان می تواند آن را با اولويت های متفاوتی مطالعه نمايند : زمانی ( مطالعه بر اساس زمان و تاريخ انتشار مطلب ) ، موضوعی و يا جستجو بر اساس کليد واژه های خاصی . وبلاگ ها ، اغلب شامل يک Blogroll بوده که شامل ليستی از لينک ها به ساير طراحی سایت هائی است که مولف وبلاگ آنان را پيشنهاد ، می نمايد . تعداد زيادی از وبلاگ ها اين امکان را برای خوانندگان خود فراهم می نمايند که نقطه نظرات خود را در رابطه با موضوع منتشر شده بر روی سايت اعلام نمايند .
• يکی از نکات جالب در رابطه با بلاگ ها ، سادگی آنان می باشد . وب سايت ها معمولا" دارای يک صفحه اصلی به همراه مجموعه ای از لينک ها به ساير صفحات برای مشاهده اطلاعات تکميلی ،می باشند. سايت Srco به اين سبک ايجاد شده است و ده ها صفحه اطلاعاتی تحت يک صفحه اصلی سازماندهی ، می شوند. اکثر وب سايت ها دارای چنين ساختاری می باشند .
وبلاگ نویسی را چگونه باید آغاز کرد
با توجه به نکات ذکر شده در بالا اگر شرایط لازم برای وبلاگ نویسی را دارید می توانید به انجمن های وبلاگ نویسی بپیوندید و به طراحی سایت هایی که خدمات وبلاگ نویسی را ارائه می دهند مراجعه کرده و وبلاگ مورد نظر خود را ایجاد کنید برای شروع ابتدا باید در این طراحی وب سایت ها ثبت نام کنید و نام کاربری مدنظر و آدرس وبلاگ خود را دریافت نمایید و سپس اقدام به وبلاگ نویسی کنید در ایران برای فارسی زبانان سروریس های بسیار زیادی وجود دارد که به علاقه مندان خدمات رایگان ارائه می دهند.
چه تعداد بلاگ وجود دارد ؟
Blogcount.com ، از جمله مراکزی است که اطلاعات مناسب و دقيقی در رابطه با وبلاگ ها در سراسر جهان را جمع آوری و گزارشات متعددی را در اين خصوص ارائه می نمايد. در ژوئن سال 2003 ، تعداد طراحی سایت ها بين 4 / 2 تا 9 / 2 ميليون ، برآورد شده است . در صورتی که ظرفيت هر وبلاگ را معادل پنجاه کيلو بايت در نظر بگيريم ، blogosphere ظرفيتی معادل 81 گيگابايت را خواهد داشت .
وبلاگ ها متعلق به چه افرادی هستند ؟
بر اساس بررسی انجام شده توسط موسسه تحقيقاتی Jupiter ، تقريبا" دو درصد کاربران اينترنت دارای بلاگ می باشند. اکثريب قريب به اتفاق افرادی که دارای وبلاگ می باشند به صورت Dial-up به اينترنت دستيابی نموده و بيش از نيمی از آنان دارای درآمدی پائين تر از شصت هزار دلار در سال! می باشند.هفتاد درصد بلاگ ها متعلق به افرادی است که بيش از پنج سال است که از اينترنت استفاده می نمايند . ( منبع Blogging by the number ) . بيش از پنجاه درصد وبلاگ هائی که توسط موسسه بين المللی تکنولوژی و علوم انسانی ، پيمايش شده است نشاندهنده اين واقعيت است که آنان به زبان انگليسی نوشته شده و ده زبان برتری که طراحی سایت ها با آنان نوشته شده اند به ترتيب : پرتقالی ، لهستانی ، فارسی ، فرانسوی ،اسپانيائی ، آلمانی ، ايتاليائی ، هلندی و ايسلندی می باشند .
چه کسانی وبلاگ ها را مطالعه می نمايند ؟
موسسه تحقيقاتی Jupiter در بررسی خود اعلام نموده است که صرفا" چهار درصد از کاربران اينترنت ، اقدام به مطالعه و خواندن وبلاگ ها می نمايند . وبلاگ ها ، عموما" توسط مردان خوانده می شوند ( شصت درصد مردان و چهل درصد زنان ) . کاربران خانگی اينترنت که مجموع درآمد آنان بيش از شصت هزار دلار در سال می باشد ، شصت و يک درصد از خوانند گان طراحی سایت ها را تشکيل می دهند . بيش از پنجاه و چهار درصد از گزينه Dial-up و چهل و شش درصد از گزينه Broadband برای دستيابی به اينترنت استفاده می نمايند . هفتاد و سه درصد از خوانند گان وبلاگ ها بيش از پنج سال است که از اينترنت استفاده می نمايند( منبع : Blogging by the Numbers )
نکاتی جالب در رابطه با وبلاگ ها
• بيش از ده هزار Domain ثبت شده در ريجستری whois دارای واژه "blog" می باشد .
• بلاگ ها بطور متوسط در هر سه روز يک مرتبه بهنگام می گردند . ( بر اساس مطالعه غيررسمی ارائه شده توسط BlogCount )
• بر اساس بررسی موسسه تحقيقاتی Nielsen/NetRatings ، در ماه می سال 2003 ، LiveJournal ، شصت و پنجاهمين رتبه را در بين سايت های متداول بر روی اينترنت به خود اختصاص داده بود . ( هر ده روز يکصد د و هشتاد و چهار هزار بازديد کننده )
خلاصه
اشتراک دانش يکی از مهمترين دستاوردهای فن آوری اطلاعات و ارتباطات می باشد. بدين منظور می توان از روش های متفاوتی نظير شرکت در همايش ها ، مباحث علمی ، کتاب ، روزنامه ها و ساير موارد ديگر ، استفاده نمود. هر يک از روش های فوق دارای مزايا و محدوديت های مختص به خود می باشند . محدوديت زمانی ، مکانی و ميزان تعامل اطلاعاتی با مخاطبان از جمله چالش های اساسی در ارتباط با هر يک از روش های فوق می باشد . نشر اطلاعات و دانش شخصی با استفاده از پتانسيل های وب ( نظير انتشار مقالات ) و طراحی سایت ها ، ضمن غلبه بر محدوديت های زمانی و مکانی ، حق انتخاب مخاطب را ارج نهاده و بستری مناسب برای تعاملات اطلاعاتی دوسويه را فراهم نمايد. انتشار دانش و تجارب شخصی در قالب طراحی سایت ها ، گزينه ای پيشرفته و مناسب در ارتباط با امر تحقيقات و اطلاع رسانی صحيح و به موقع می باشد. توسعه پايدار در هر کشوری مستلزم ارج نهادن به امر تحقيق و پژوهش و اطلاع رسانی سريع و صحيح است . در صورتی که پديده وبلاگ نويسی را از اين زاويه مورد توجه قرار دهيم به جايگاه ارزشمند آنان در ايجاد شبکه های گسترده نشر دانش و ارتباطی بيشتر پی خواهيم برد( دريافت سريع بازخوردها در ارتباط با ايده های ارائه شده ، تسهيل در ارتباط بين محققين ، طبقه بندی محتوی در زمنيه های مختلف )