در سال ۱۳۸۴ به شبکه ملی اطلاعات تحت عنوان شبکه ملی اینترنت در راستای کار مجلس قرار گرفت اما بنا بر دلایلی هنوز تحقق نیافته است . شبکه ملی اطلاعات مسیر تحقق انقلاب اسلامی و نخستین مرحله تعریف حاکمیت جمهوری اسلامی ایران و اولین گام به منظور رسیدن به استقلال در فضای مجازی و سیر و حرکت به سمت و سوی تمدن بزرگ اسلامی مطرح شد . شبکه ملی اطلاعات در معنای « اینترنت » باید توأمان ، « سالم ، سریع ، امن و ارزان » است . از جمله مزایای مربوط به اینترنت ملی میتوان به ارائه خدمات دولت الکترونیکی همچون مصاحبه های اینترنتی ، بهداشت و درمان ، آموزش و غیره اشاره نمود .
همانگونه که میدانید اینترنت ملی سبب افزایش سرعت اینترنت می گردد ؛ در نتیجه بهتر است بدانید که یکی از کشورهایی که پرسرعت ترین اینترنت جهان را برای کاربرانش مهیا ساخته ، کره جنوبی می باشد . در واقع اینترنت ملی یکی از مهم ترین دلایل برای سرعت اینترنت در کشور است . جالب است بدانید کشوری که به لحاظ آمادگی الکترونیکی و پهنای باند نخستین رتبه را از آن خود ساخته ، همین کره جنوبی می باشد .
کارشناسان فضای مجازی با تایید نمودن تلویحی زیان به کسب و کار ها بر این باورند که « باید به کسبوکار هایی که در اینستاگرام فعال هستند ، فرصت انتقال داد و مزیت ها و امکاناتی ایجاد کرد که خسارت آنها جبران شود . »
در حال حاضر طرح اینترنت ملی و صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی و همچنین ساماندهی پیام رسان های اجتماعی در مجلس به تصویب رسیده است .تاکنون طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی و ساماندهی بخشیدن پیامرسان های اجتماعی حرف های زیادی را به دنبال دارد . برخی از افراد طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی و همچنین سازماندهی پیام رسان های اجتماعی را خوب جلوه می دهند و با اجرای این طرح رضایت مندی خود را اعلام کردند اما عدهای دیگر با اجرای این طرح مخالف هستند و آن را نامناسب می دانند . به طور کلی طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی و ساماندهی پیام رسان های اجتماعی همواره در ابهام است و نتیجه مشخصی از این طرح در دست نیست .
به منظور محدود کردن اینترنت به عنوان طرح اینترنت ملی بیش از نیم میلیون کاربر مخالفت خود را در کشور اعلام کردند ؛ اما نمایندگان مجلس شورای اسلامی یک رای گیری در روز چهارشنبه را با عنوان طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی و ساماندهی پیام رسان های اجتماعی مطرح کردند . بر اساس رای گیری که در روز چهارشنبه در تاریخ ۶ مرداد ماه ۱۴۰۰ در مجلس شورای اسلامی انجام شد ، تعداد ۱۲۱ نماینده با اصل ۸۵ قانون به منظور اجرای طرح صیانت از " حقوق کاربران در فضای مجازی و ساماندهی پیام رسان های اجتماعی " موافقت خود را اعلام کردند و ۷۴ نفر برای این طرح مخالفت ورزیدند و ۹ نفر نیز آراء ممتنع دادند . برای اجرای این طرح مجلس رای گیری بعدی را به کمیسیون ویژه فرهنگی مجلس واگذار نمود و اگر این طرح در آن کمیسیون به تصویب برسد ، مجلس قادر است که مدت زمانی را برای اجرای آزمایشی این طرح در نظر داشته باشد . هدف اساسی از اجرای این طرح محدود نمودن شبکه های اجتماعی به ویژه اینستاگرام و برخی دیگر پیام رسان ها می باشد که این گونه از شبکه ها با توجه به فیلتر نبودن از سمت کاربران و مخاطبان ایرانی به صورت ویژه و گسترده استفاده می شود .
با توجه به مسائلی که بیان شد با تعداد آرای مثبت نمایندگان برای طرح محدود کردن اینترنت به منظور تصویب و اجرا ، این طرح به کمیسیون فرهنگی مجلس ارجاع داده شد و بدون ارجاع به صحن علنی مجلس به شورای نگهبان ارسال گشت و اگر تایید شود برای مدتی به صورت آزمایشی این طرح را اجرا خواهند کرد .
ایده اولیه اینترنت ملی اطلاعات در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تحت عنوان اینترنت ملی و شبکه ملی اینترنت در سال ۱۳۸۴ مطرح گشت . اما مراحل مطالعاتی ویژه این پروژه در دولت نهم راه اندازی شد . با گذشت زمان این پروژه در سال ۱۳۸۹ عنوان دیگر را به خود گرفت که با نام شبکه ملی اطلاعات در قانون برنامه پنجم توسعه جای گرفت . دز واقع هدف کارگزاران و مسئولان دولتی این بود که کار چنین طرحی تا سال ۱۳۹۵ به پایان برسد و در مقابل بهره برداری از آن شروع گردد . تا انتهای دولت دهم اصلاحاتی در طراحی نمودن این شبکه انجام گرفت و مرحله آزمایشی آن نیز آغاز شد .
دولت یازدهم یکسری الزاماتی را برای این شبکه از سوی شورای عالی فضای مجازی مشخص نمود ؛ در نتیجه اولین نسخه از آن را افتتاح کرد . نسخه اولیه آن شامل مرکز تبادل ترافیک داده زیر ساخت و ثبت دامنه ملی است ، همچنین این شبکه با قابلیت جداسازی ترافیک های خارجی و داخلی شبکه را ایجاد کرده تا به این صورت رشد تولید محتوای داخلی و همچنین بهره گیری بیشتر از ترافیک داخلی میسر گردد . از این طریق می توان به کاهش هزینه های ترافیک کمک نمود ؛ در نتیجه سرعت اینترنت رو به فزونی می گردد .
یکی از مهمترین دغدغه هایی که ممکن است برای هر یک از کاربران و مخاطبان فضای مجازی ایجاد شود ، هزینه برآورد شده آن می باشد . بهرهگیری از پهنای باند اینترنت بینالملل برای هر کشوری بدون هزینه نیست ، بنابراین وزارت ارتباطات پهنای باند معینی را برای کل کشور می خرد و بر اساس نسبت های تعیین شده آن را به اپراتور های درون کشور اختصاص میدهد . در صورتی که بخش قابل توجهی از گردش اطلاعات در در داخل کشور صورت پذیرد ، طی آن از هزینه های استفاده از اینترنت نیز کاهش می یابد و کاربران نیز می توانند ارتباطات ارزان تری را برقرار نمایند .
کاربران اینستاگرامی در کشور بسیار زیاد است به طوری که بر اساس آمار منتشر شده حدود ۵۳ درصد از کاربران بالای ۱۸ سال در کشور از شبکه مجازی اینستاگرام استفاده می کنند ، پس این طبیعی است که برای هر یک از کاربران اینستاگرام چنین سوالی مطرح شود آیا با اینترنت ملی اینستاگرام قطع می شود ؟
طرح صیانت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی ، بعد از این که آخرین اصلاحات خویش را پشت سر گذراند ، به صورت مکرر طی چند نوبت در دستور کار صحن مجلس قرار گرفت تا جهت ارزیابی و بررسی آن در قالب اصل ۸۵ قانون این رای گیری شود . توجه داشته باشید که حامیان این طرح همواره تلاش میکنند که آن را در بیرون از صحن علنی و به دور از چشم نمایندگان و تقریباً ۹۴ میلیون کاربر اینترنتی و فضای مجازی تصویب نموده و به منظور اجرای آزمایشی هر چه سریعتر آن را ابلاغ نمایند . پیش از این به واسطه پیامک برای جلب بیشتر نظر نمایندگان اقداماتی انجام میشد اما طی روزهای گذشته نامهای از سمت جناب آقای مرتضی آقاتهرانی رئیس کمیسیون فرهنگی به نمایندگان تحریر شده ، با چنین ادعایی که این طرح برآیند نظر دستگاه های اجرایی و نهاد های حاکمیتی است از آن ها درخواست کرده که به این طرح رای مثبت دهند و حمایت کافی را داشته باشند .